نهضتي که پيامبر اسلام پايه گذار و رهبر آن بود به مانند هرنهضت انقلابي ديگري با يک جنبش و انقلاب ارتجاعي مواجه شد.نهضتهاي انقلابي ساير پيامبران هم از اين جنبش هاي ارتجاعي در امان نمانده اند،قرآن و تاريخ بسياري از اين نمونه ها را بيان مي کند.همانند رجعت قوم موسي در بازگشت به گوساله پرستي به هنگام غياب چهل روزه موسي و يا اشاره حضرت عيسي در بيان لزوم بعثت خود به رجعت قوم يهوداز تعاليم موسي و يکتا پرستي.همچنين خداوند در آيه شريفه 253سوره بقره مي فرمايد:....ولوشاءالله مااقتتل الذين من بعدهم من بعد ما جاءتهم البينات و لکن اختلفوا فمنهم من امن ومنهم من کفر و لوشاءالله مااقتتلوا ولکن الله يفعل ما يريد""....واگر خدا مي خواست پس از فرستادن پيمبران و معجزات آشکار مردم با يکديگر در مقام خصومت و قتال بر نمي آمدند ليکن بعد از آن برخلاف و دشمني باهم برخاستند که برخي ايمان آورده و بعضي کافر شدند و اگر خدا مي خواست باهم بر سر جنگ و نزاع نبودند و ليکن خدا به مصلحتي که داند هر چه مشيتش تعلق گيرد خواهد کرد".در اين آيه شريفه ارتجاع در بالاترين حد خود يعني جنگ و کشتار ميان مومنين بيان شده است.همچنين جنبشهاي ارتجاعي درانقلابهاي اخير نيز به وضوح قابل مشاهده است ،همانند جنبش ارتجاعي که پس از انقلاب فرانسه رخ داد و به بازگشت استبدادطلبان و رجعت جامعه فرانسه به وضعيت قبل از انقلاب انجاميد.البته بايد در نظر داشت انقلابهاي ارتجاعي با توجه به وسعت و ابعاد هر انقلاب با انقلابهاي ديگر متفاوت است.عمق هرجنبش ارتجاعي به ابعاد و عمق انقلاب تکاملي آن جامعه بستگي دارد .بعنوان مثال در انقلابي همانند انقلاب فرانسه که جنبه سياسي و آزاديخواهانه داشت جنبش ارتجاعي محدودتر از جنبش ارتجاعي است که در انقلابي که پيامبر اسلام پايه گذار آن بودکه تحول ژرفي در کليه ابعاد جامعه بر جاي نهاد مي باشد .

رجعت اقتصادي:
1)دوره ابوبکر : دشواري رجعت اقتصادي
2)دوره عمر:زمينه ساز رجعت بزرگ
3)دوران عثمان:رجعت فاحش و گستاخانه اقتصادي
4)رجعت اقتصادي در سلطنت اموي :
رجعت سياسي:
لف) شيوه حکومت کردن
1) دوران ابوبکر:
2) دوران عمر:
3)دوران عثمان:
4)دوران امويان:
ب)تصدي حکومت:
جمع بندي:
منابع: