مقدمه:زیبایی و ارزش هنر اسلامی تا حدودی به احجام فلزی و سفالی و به تزئینات آنها بستگی دارد. در فاصله زمانی بین شش قرن نخست هجری قمری، سابقه هنر اسلامی در احجام فلزی و سفالی و تزئینات گوناگون (نقش و پرداخت) از اهمیت شایانی برخوردار بوده است و هنرمندان در تمامی ادوار اسلامی در توسعه و تکامل آن از هیچ کوششی دریغ نورزیده اند. دوران سلجوقی نهتنها عصر طلایی پیشرفت فنون و صنایع محسوب میشود، بلکه در زمینه های هنری و فرهنگی توسعه فراوانی را کسب نموده است. هنر این روزگار نمایانگر ارتباط نزدیک علوم عقلی و هنر است (نکونام، 2931: 78). درباره سلجوقیان این نکته حائز اهمیت است که آنان دارای مذهب تسنن و به شدت سر سپرده دستگاه خلافت وقت بودند. سلجوقیان قرآن و سنت را مبنای زندگی قرار داده و در پی آن زبان و خط عربی را در دستگاه سلطانی و جامعه ی آن روز ایران و نیز هنر این دوره رواج دادند. در هنر فلزکاری سلجوقیان، آیات قرآنی، احادیث نبوی و بیشتر از همه، اذکار، ادعیه، توسعه و پند و اندرز دیده میشود (نوروزی طلب و افروغ، 1389: 114). پس از ویرانیهایی که قوم مغول در حملات خود به بار آوردند، فرهنگ و هنر سرزمینها را دچار آسیبهای جدی کردند؛ لیکن به مرور زمان و با روی کار آمدن بازماندگان آنان از جمله ایلخانیان، اوضاع ایران رو به بهبودی نهاد. با پیوستن حاکمان این عصر به دین مبین اسلام، فرهنگ و هنر رونق یافت و در جهت تعالی اسلام به کار گرفته شد. پس از آنان حکومت تیموریان نیز جهت پیشبرد و رواج دین مبین اسلام بسیار تلاش کردند و هنر اسلامی را بسط و گسترش دادند (سرائی فر، 1381 : 2). در میان تمام هنرها، احجام فلزی و سفالی در دوران اسلامی از اهمیت و ویژگی خاصی برخوردارند و بیش از هر نوع دیگری مورد توجه هنرمندان و نقش آفرینان اسلامی بوده اند. هنرمندان مسلمان توانستند با به کارگیری عناصر فلز و گل، در راه اندازی صحیح تکنیکی ماهرانه و نظمی خلاقه در احجام فلزی و سفالی و کشف معیار مناسب برای روند کار به اهداف مهمی دست یابند که در نوع خود بینظیر است (نکونام، 1392 : 87).
این پایان نامه در هفت فصل تدوین گردیده است:فصل اول تحت عنوان کلیات میباشد که در آن به بیان مسئله، پرسش تحقیق، فرضیه، روش، اهداف تحقیق و پیشینه تحقیق و غیره پرداخته شده است.
در فصل دوم به پیشینه مطالعاتی اشاره شده است.
در فصل سوم و چهارم توضیحاتی مفصل در مورد فلزکاری و سفالگری سدههای میانه اسلامی ارائه شده است.
در فصل پنجم و ششم به موضوع اصلی تحقیق، یعنی مقایسه تطبیقی فرم و نقوش ظروف و اشیاء سفالی و فلزی سده های میانه اسلامی پرداخته شده است.
فصل هفتم به عنوان بخش نهایی این پژوهش، شامل تحلیل دادهها، ارزیابی، جمعبندی و نتیجه گیری میباشد.
برچسب ها:
پایان نامه باستان شناسی پایان نامه ارشد باستان شناسی پایان نامه باستان شناسی اسلامی مقايسه تطبيقي نقش ظروف سفالی مقایسه تطبیقی فرم اشيا سفالي مقایسه تطبیقی ظروف فلزي باستان شناسی سده هاي ميانه اسلامي ايران سفالگري فلزكاري