مقدمه:
برنامه‌ريزي فعاليتي است كه توسط انسانها و براي آنها انجام مي‌شود. برنامه‌ريزي آينده‌گرا بوده و خوش‌بينانه است. برنامه‌ريزي شهري و منطقه‌اي شامل تنظيم الگوهاي قضايي در راستاي زمان است. آرايش فضاها برنامه‌ريزي نيست: بلكه هدف فرآيند ديگري است كه فرايند برنامه‌ريزي نام دارد. برنامه‌ريزي حمل و نقل قسمتي از اين فرايند است.
طي 30 سال اخير حجم وسيعي از اطلاعات جمع‌آوري شده و كتابها و مقاله‌هاي زيادي درباره فرايند برنامه‌ريزي حمل و نقل نوشته شده است. چند نمونه از اين كتابها جزو مراجع آورده شده و به خوانندگان علاقه‌مند توصيه مي‌شود به آنها رجوع كنند. يكي از اين مراجع مقدمه‌اي بر پيش‌بيني تقاضاي حمل و نقل شهري (متن خودآموز) است كه بخشي از مطالب اين فصل با تغييرات از آن گرفته شده است (1977، FHWA).
برنامه‌ريزي حمل و نقل شهري فرايندي است كه به تصميم‌گيري درباره سياستها و برنامه‌هاي حمل و نقل منجر مي‌شود. هدف از فرآيند برنامه‌ريزي حمل و نقل، تهيه اطلاعات موردنياز براي تصميم‌گيري درباره زمان و مكان اصلاحاتي است كه بايد در سيستم حمل و نقل ايجاد شود تا سفر و الگوهاي توسعه زميني، هماهنگ با اهداف و مقاصد جامد ترفيع و بهبود يابند.
برنامة كاري هماهنگ دو نقش دارد. كليه اقدامات برنامه‌ريزي حمل و نقل شهري و وابسته به حمل و نقل را كه براي سال بعد يا دو سال بعد پيش‌بيني مي‌شود، مشخص مي‌كند و كارهايي را كه با ياري دولت مركزي بايد انجام شود تعيين مي‌كند.
طرح جامع حمل و نقل
در تدارك جامع حمل و نقل به منظور هدايت اصلاحات در سيستم حمل و نقل، دو بخش وجود دارد. بخش مديريت سيستمهاي حمل و نقل و بخش بلندمدت كه اين دو براي تعيين برنامة اصلاح حمل و نقل با يكديگر همكاري مي‌كنند.