چکیده:ولایت در لغت به معنی حكومت كردن، تسلط پیدا كردن، دوست داشتن، یاری دادن، دست یافتن و تصرف كردن آمده است. قهری در لغت به معنی جبری واضطراری است. در اصطلاح حقوق مدنی، ولایت قدرت واختیاری است كه برابر قانون به یك شخص صلاحیتدار برای اداره امور محجور واگذار شده است. این ولایت دارای اقسامی است: ممكن است به حكم مستقیم قانون به شخصی داده شده یا به موجب وصایت واگذار گردیده و یا به حكم دادگاه برقرار شده باشد. ولایتی كه به حكم مستقیم قانون واگذار شده باشد اصطلاحاً ولایت قهری نامیده می شود كه قانون مدنی در مواد ۱۸۰ تا ۱۱۹۴ از آن سخن گفته است. وظیفه و سمت وصیی كه از جانب پدر یا جد پدری برای سرپرستی محجورتعیین شده باشد ( ماده ۱۱۸۱ قانون مدنی ) نیز یك نوع ولایت است كه غیر ازولایت قهری است، هرچند كه مشمول عنوان ولایت خاص می باشد . چه اصطلاح ولی خاص ، برابرماده ۱۱۹۴ قانون مدنی، شامل ولی قهری و وصی منصوب از جانب پدر یا جد پدری است .هر گاه محجورولی خاص نداشته وولایت از طرف دادگاه به شخصی واگذار شده باشد ، این ولایت را قیومت گویند كه دارای احكام ویژه ای است . گاهی نیز شخصی كه بوسیله دادگاه برای اداره محجور تعیین شده است امین نامیده می شود (ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی و ماده ۱۵ قانون جدید حمایت خانواده). بنابراین، ولی قهری شخصی است كه به حكم قانون تعیین می شود وسمت خود را مستقیماً ازقانون می گیرد و ولایت او یك وظیفه خانوادگی واجتماعی وبه تعبیر دیگر ، اجباری است نه اختیاری و شاید به همین جهت آنرا قهری نامیده اند. حتی بعضی از حقوقدانان ولایت قهری را به ولایت اجباری تعریف كرده اند. در فقه امامیه، تا آنجا كه مابررسی كردیم، اصطلاح ولایت قهری بكار نرفته و بنظر می رسد كه قانون مدنی نخستین بار آنرا استعمال كرده است. معهذا فقهاء از انواع ولایت از جمله ولایت پدر و جد پدری ولایت وصی، ولایت حاكم، ولایت عدول مؤمنین، به تفصیل سخن گفته اند و گاهی تصریح كرده اند كه ولایت پدر و جد پدری ولایت اجباری است. ولایت قهری به مفهومی كه گفته شد در همه كشورها وجود دارد و به تعبیر روشن تر، در همه كشورها شخص یا اشخاصی كه به صغیر نزدیك هستند و به او دلبستگی و مهر فطری دارند برای سرپرستی واداره امور صغیر به حكم مستقیم قانون تعیین شده اند، چه طبیعت و فطرت آدمی و مصلحت طفل وجامعه اقتضاء می كند كه سرپرستی صغیر واداره امور او حتی الامكان به پدر و اشخاص دیگری كه قرابت نزدیك با او دارند وبه سرنوشت و خوشبختی او علاقمند هستند واگذار گردد. پس نهاد ولایت قهری یك نهاد حقوقی است كه از طبیعت بشر و مقتضیات زندگی خانوادگی و اجتماعی سرچشمه می گیرد واز این لحاظ در همه كشورها پذیرفته شده است، اگر چه در تعیین اشخاصی كه عهده دار این قسمت هستند و چگونگی اعمال آن، قوانین یكسان نمی باشند. اكنون كه مفهوم ولایت قهری روشن شد، به بحث درباره ولایت قهری در حقوق ایران و حقوق تطبیقی می پردازیم. البته بحث از كلیه مسائل مربوط به ولایت قهری در این مقاله مورد نظر نیست بلكه فقط به بررسی قواعد تازه ای كه قانون حمایت خانواده در این زمینه مقرر كرده و مسائلی كه ماده ۱۵ قانون مذكور پدید آورده و تحولی كه حقوق ایران در این خصوص داشته ومقایسه آن با حقوق چند كشور دیگر اكتفا می كنیم.
فهرست مطالب:چکیده
فصل اول: مفاهیم1-1- مقدمه
1-2- ولایت قهری
1-3- محجورین تحت ولایت قهری
1-4- وظایف و اختیارات ولی قهری
1-5- دستمزد ولی قهری
1-6- بی لیاقتی یا عدم امانت ولی قهری
1-7- وصایت
1-8- شرایط وصی
1-9- وظایف و مسئولیتهای وصی
فصل دوم: مطالعه تطبیقی1-2- اولیاء قهری در مكاتب فقهی و حقوق جدید كشورهای اسلامی
2-2- عزل ولی قهری و نصب امین در قوانین كشورهای اسلامی
3-2- حقوق فرانسه
فصل سوم: مقایسه كلی و نتیجه1-3- مقایسه کلی
2-3- نتیجه گیری
مراجع
برچسب ها:
سمینار ولایت قهری اصول ولایت قهری مفاهیم حقوقی ولایت قهری قوانین ولایت قهری شرایط حقوقی ولایت قهری احکام ولایت قهری تحقیق ولایت قهری پروژه بررسی ولایت قهری مفاهیم ولایت قهری بررسی Guardianship تحقیق پیرامون Guardianship Guardianship