بدون تردید آزادی و قدرت انتخاب و اختیار را می توان مهمترین وجه تمایز انسان نسبت به سایر مخلوقات برشمرد بطوریکه انسان محکوم به انجام غرایز نفسانی صرف نبوده و می تواند در بسیاری از موارد، فارغ از هر گونه الزام و اجبار تصمیم گرفته و به اندیشه های خود فعلیت بخشد تا آنجا که همین امتیاز منشاءبسیاری از پیشرفتهایی بوده است که بشر در طول تاریخ بنام و برای خود ثبت کرده است مسئولیت محصول آزادی است و تجاوز از حریم و حدود آزادیهاست که به مسئولیت انسانها موضوعیت می بخشد درواقع مسئولیت نوعی ضمانت اجرا جهت صیانت از حقوق فردی و اجتماعی انسانهاست تا هرکس اراده خود را بر دیگران تحمیل نکرده و آزادی رابهانه ای برای عینیت بخشیدن به خواسته های نامطلوب خود قرار ندهد. مسئولیت مولود همین آزادی اراده است تا آنجا که از قواعد عرفی گذشتگان و به عنوان یک اهرم بازدارنده اخلاقی فراتر رفته و بصورت نهادها و قوانین شکلی منطبق با نیازها، مصالح، عادات و رسوم و خصایص و ویژگیهای اقوام مختلف بشری مدون شده و به تکامل رسیده است. بواق حقوق، قواعد زندگی اجتماع بشری نیز دائماً درتحولاست و قواعد حقوقی نیز در مسیر این تحول رشد می کند و تکامل می یابد.[1]

عصر جدید دوره فناوری اطلاعات و ارتباطات اجتماعی است که مختصات و مقتضیات خاص و پیچیده خود را دارد. مسئولیت انسانها حاصل اجتماعی شدن و انصراف از آزادی مطلق و بی قید و شرط جوامع اولیه است جمع حق فردی با حق دیگران و برقراری نظم مطلوب مستلزم وضع و اجرای قواعد و مقرراتی است که مسئولیت از اهم این مقررات است بطوریکه به یکی از اصول ممتاز و مهم حقوقی تبدیل شده است.

مقدمه

مسئولیت قرار دادی و قهری

مفهوم مسئولیت مدنی

مبحث اول: مبانی نظری

الف- نظریه تقصیر

ب- نظریه مسئولیت

ج- نظریه مختلط واسطه

د- نظریه تضمین حق

مبحث دوم: مبانی فقهی

الف- قاعده لاضرر

ارکان تشکیل دهنده مسئولیت

1- وجود ضرر

شرایط ضرری که قابل مطالبه است

2- ارتکاب فعل زیانبار

3- وجود رابطه سببیت بین فعل شخص و ضرری که وارد شده است

لزوم جبرانضرر

ب- قاعده اتلاف

ج- قاعده تسبیت

وجوه افتراق و اتلاف و تسبیت

اجتماع سبب و مباشر

مبحث سوم: مبانی قانونی مسئولیت

الف- قانون مدنی

ب- قانون تجارت

ج- قانون مسئولیت مدنی

مبحث اول: سیر تاریخی

الف- آیه 282 سوره بقره

ب- پیشینه تاسیس درحوزه حقوق عرفی و قانونی

1- سیر تاریخی قانون ثبت

2- مسئولیت مدنی درتحولات تاریخی قانون ثبت

مبحث دوم: سردفتر اسناد رسمی، تعاریف، وظایف و مسئولیتها

الف- تعاریف

ب- وظایف

ج- مسئولیتها

1- مسئولیت مدنی سردفتراسناد رسمی در قوانین و مقررات ثبتی

2- بررسی تطبیقی مسئولیت مدنی سردفتراسناد رسمی درنظامهای حقوقی ایران و اروپا

3- مسئولیت سردفتر اسناد رسمی درقیاس با مسئولیت قضات و وکلا

4- افزایش وظایف و مسئولیتهای سردفتر اسناد رسمی و تبعات ناگوار آن

مبحث سوم: الزام سردفتر اسناد رسمی در جبران خسارت، انواع و شرایط احراز آن

الف- الزام درجبران خسارت و شرایط احراز آن

ب- خسارت قابل مطالبه در مسئولیت حرفه ای و انواع آن

1- خسارات عمومی و خسارات اختصاصی

2- خسارات ناشی ازتلف مال و خسارات ناشی از فوت منفعت

ج- مسئولیت سردفتر نسبت به جبران خسارات معنوی

د- مسئولیت سردفتر اسناد رسمی در صورت تحقق عدم النفع

ه- بررسی تحلیلی درج شرایط عدم مسئولیت در متن سند

و- بیمه مسئولیت ولزوم اجرای آن

ز- مصونیت سردفتر از مجازات و جبران خسارت اضافه دریافتی حق الثبت واریز شده

مبحث چهارم: مسئولیت مدنی دفتریار

مسئولیت مشترک سردفتران و دفتریاران

مسئولیت دفتریار دوم

نتیجه گیری

منابع