چکیده:
‏مار خزنده معروف، از جانورانی است که در اساطیر بسیاری از اقوام و ملل به صور گوناگون مطرح است. در ایران نیز این جانور حجم زیادی از نقوش را به خود اختصاص داده است. چنین به نظر می رسد که این نقش، مفهوم خاصی با خود داشته، نماد واقع می شده و با مذهب و باورهای مردم نیز پیوند داشته است. همین نکته پژوهندگان را متوجه کاربرد نقش مار در آثار بازمانده از عیلام و مناطق همجوار آن مانند جیرفت و به طورکلی تفاوت های آن با آیین زردشتی می کند. نقش مار در عیلام بیش از هر چیز پیوستگی خود را با ایزد، آب، باروری و جهان دیگر آشکار می سازد در حالی که در جیرفت شاهد نقش مارهای به هم پوسته و در هم تنیده، مارهای حلقه بسته و حتی ستیز مار با دیگر جانوران هستیم. بعد از آن همزمان با نفوذ آیین زردشتی در ایران این جانور نقشی جدید و کاملآ متفاوت از قبل پیدا می کند تا جایی که جز، مخلوقات اهریمنی معرفی می شود. در این مقاله با توصیف و بررسی تکرار نقش این جانور در صحنه های مختلف، نوعی تقسیم بندی مجزا برای هر کدام از مناطق (عیلام و جیرفت) ارائه و معانی و مفاهیم اسطوره ای مرتبط با هر نقش توضیح داده می شود. در پایان نیز به نقش مار در آیین زردشتی نیز به اختصار اشاره می شود.

فهرست مطالب:
چکیده
‏واژه های کلیدی
1- مقدمه
2- نقش مار در عیلام
2-1- مار چنبره زده زیر تخت شاهی
2-2- مار با سر انسان
2-3- مار- آب- باروری
2-3-1- ارتباط مار با آب
2-3-2- ارتباط مار با ایزدبانوان
2-4- مار- جهان مردگان
2-5- مار- ایزد
2-6- مارهای به هم پیچیده
3- نقش مار در جیرفت
3-1- مار با عقاب/ پلنگ
3-2- مار با انسان
3-3- مارهای به هم پیچیده
4- نقش مار در آیین زردشتی
4-1- مار در اوستا
4-2- مار در متون پهلوی
5- نتیجه گیری
منابع

به همراه تصاویر مربوطه در هر بخش

---

برچسب ها: بررسی نقوش مار در تمدن ایلامی مار در تمدن عیلام مار در تمدن جیرفت نقش مار آیین زردشتی مار متون اوستا و پهلوی نقوش مار در هخامنشیان مار در متون پهلوی مار چنبره زده تخت شاهی نقوش مار در ایران باستان نقش مار در اساطیر ایرانی نقوش مار در تم

مناسب جهت استفاده دانشجویان رشته هنر، تاریخ و باستان شناسی

در قالب فایل word و قابل ویرایش