فهرست مطالب:
چکیده    
مقدمه    
فصل اول: کلیات    
گفتار اول: مباحث مقدماتی    
گفتار دوم : مفهوم شناسی    
مفهوم ابتلاء از نظر لفظی    
معنای ابتلاء الهی از نظر اصطلاحی    
فصل دوم: آثار و فوائد ابتلاء    
مقدمه    
1. پرورش روح، تربيت و تكامل انسان    
2. تنبّه و آگاهي    
3. بازشناسي مومنان از منافقان    
4. پاكيزگي از آلودگیها    
5. ترفيع درجه و رسيدن به مقامات بالاتر    
6. رسيدن به نعمت    
7. ظهور افعال، مقياس‏داوري    
8. کیفر و مجازات    
9. تنبيه و تأديب    
فصل سوم: اقسام و موارد امتحان    
مقدمه    
تقسیم بندی آزمايشهای الهى    
الف) آزمايشهای درونی    
ب) آزمايشهای بیرونى    
یک تقسیم بندی دیگر    
دو نکته مهم  
فصل چهارم: نمونه های امتحان الهی     
مقدمه    
گفتار اول: نمونه های قرآنی امتحان الهی از پیامبران الهی (ع)    
حضرت آدم (ع)    
حضرت ابراهیم (ع)
حضرت یونس (ع)
حضرت ایوب (ع)    
حضرت موسی(ع)    
حضرت داوود (ع)    
حضرت سلیمان (ع)    
حضرت یوسف (ع)     
حضرت رسول اکرم (ص)    
گفتار دوم: نمونه های غیرقرآنی امتحان الهی از ائمه اطهار (ع)    
گفتار سوم: نمونه های غیرقرآنی امتحان الهی از علمای راستین    
مقدمه
پست و مقام و ریاست   
آية‏الله سيد حسين كوه‏كمري (ره )   
شيخ انصاري و سعيد العلماء   
بذل جان   
بذل مال   
گفتار چهارم: نمونه های قرآنی امتحان الهی از مردودشدگان   
قارون
بلعم باعورا
فرعون
فصل پنجم: عوامل پیروزی   
مقدمه   
صبر و استقامت
استقامت يا خشونت   
زمينه هاى استقامت   
موارد استقامت   
آثار و نتايج استقامت   
صبر   
1. ياد خدا
2. به ياد داشتن نعمت ها
جمع بندی   
منابع و مآخذ